1- KÖTÜ AKIŞ-YAYILMA:
2- KABARCIKLANMA: Kabarma veya kabarcıklanma: yapışmanın iyi olmadığı bölgelerde kabarcıklar oluşur ve zaman içinde de boya kopmaya başlar. Nemli veya ıslak bir duvara yağ bazlı veya alkit bazlı bir boya tatbiki Dış duvarlardan nem çekmiş duvarların boyanmasında Özellikle duvar yüzeyi boyama için düzgün bir şekilde hazırlanmamış ise latex boya vurulduktan kısa bir süre sonra yani tam kurumadan hava aşırı nemlenir ise ki bu durumda sanki boyanın üzerine çiğ düşmüş gibi olur ki bu da kabarcıklanmaya
3- BLOKE OLMA:
4- PARILDAMA:
5- TAMİR MACUNUNUN HASAR GÖRMESİ: Düşük kaliteli bir macun kullanmak Yalnış tip bir tamir macunu kullanmak, örneğin uzun süreli suya maruz kalmış bir bölgede veya macunlu bölgenin aşırı hareketli bir yer olmasında akrilik veya vinil yapılı macun kullanmak gibi.
6- ÇATLAMA KABARMA: Yaşlanma sonucu boyanın en az bir katının önceleri ince saç telleri gibi çatlaması ve daha ilerleyen zaman içinde de kavlayarak parça parça kalkması Yapışkanlığı ve esnekliği iyi olmayan düşük kalite boya kullanılması Boyanın aşırı inceltilmesi veya aşırı yayılması Zeminin uygun bir şekilde hazırlanmaması veya ağaç malzemeye bir astar kat tatbik etmeden boya vurulması Alkitli boyalarda yaşlandıkça oluşan aşırı sertleşme veya kırılganlık Çatlamış boyalar kazınarak zımparalanır. Köşe yerler zımpara ile temizlenerek inceltilir. Eğer bir kaç kat birden kabarmış ise macun ile doldurularak zemin düzeltilir. Var ise çıplak ağaç yüzeyler astarlanır.Diğer yüzeylere de bir astar kat vurulduktan sonra kaliteli bir son kat boya uygulanır.
7- KÖPÜKLENME DELİKLENME: Boya içindeki hava kabarcıkları boya sürüldüğünde zeminde kendini küçük kabarcıklar şeklinde gösterir. Bu esnada ve boya kururken bir kısmı patlayarak bir krateri andıran çukurcuklar oluşturur. Tam dolu olmayan çalkalanmış boya kutuları Düşük kaliteli veya çok eskiden kalmış latex boyalar, çok hızlı sürülen boya rulosu Yanlış boydaki rulolar Aşırı rulo sürme veya fırça hareketleri Pürüzlü bir zemine parlak veya yarı parlak boya sürülmesi Tatbikat sırasında boyaların hepsi bir miktar köpük yapabilir.Ancak iyi kalitedeki boyalar iyi bir şekilde akarak düzgün bir şekilde yayılırlar ve bu esnada da oluşmuş köpükler patlayarak kaybolur. Aşırı rulolama veya fırça sürme işleminden ve bir yıldan fazla beklemiş boya kullanımından kaçınmak gerekir. Yüzeyler pürüzlü ise bir düzeltme ara katı veya bir primer kullanılmalı daha sonra boya sürülmelidir. Yeniden boya yapılıyor ise problemli sahalar zımparalanarak düzeltilmelidir. Parlak ve yarı parlak boyalar kısa rulolarla sürülmelidir.
8- DALGALI RENKLENME:
9- KÜFLENME:
10- SARARMA:
11- RESİM ÇERÇEVESİ:
12- BÜZÜŞME:
13- ZAYIF ÖRTME POOR HIDING:
14- ZAYIF BASKI DİRENCİ:
15- ZAYIF OVALAMA DİRENCİ:
16- DÜZENSİZ PARLAKLIK:
17- ÇABUK KİRLENME (ZAYIF LEKE DİRENCİ):
18- RULO İZLERİ-ÇİZİKLER:
19- RULONUN BOYA SIÇRATMASI:
20- SARKMA:
21- KİMYASALLARIN AĞARTMASI: Latex boyalarda suda çözünen maddeler belli bir konsantrasyonu geçtiklerinde özellikle banyo, mutfak gibi nemli bölgelerin tavanlarında sanki açık renkli bir boya imal edilmiş gibi bronz-kahve arası bir kalıp baskısı gibi renklenme yapabilirler.
22- ÇAMUR ÇATLAKLARI: |
1- KÜFLENME : Dam saçağı, az güneş alan yerler, genellik kuzeye bakan duvarlar gibi nem alan bölgelerde oluşabilir. İçinde yeterli miktar küf önleyici bulunmayan düşük kaliteli boyalar Boyanmamış ham ağaçlarda oluşabilir. Daha evvelden küflü olan ve temizlenmeden boyanan veya verniklenen yüzeylerde oluşabilir. ÇÖZÜMLER: Kirli alanlar ile küflü alanlar arasındaki farkı anlayabilmek için bölgeye evlerde kullanılan kirli yerlerin rengini açmak için kullanılan ağartıcılardan 1-2 damla damlatıldığında eğer hemen yok oluyorsa büyük bir ihtimalle o küflü ortamdır. Bu durumda 1 ölçü ağartıcı 3 ölçü su ile karıştırılarak küflü bölgeler 20 dakika kadar iyice ıslatılmalı eğer daha evvel kuruma olursa tekrar ıslatılmalıdır. Daha sonra ovularak temizlenmeli ve temiz su ile yıkanmalıdır. Kuruduktan sonra da önce bir latex astar sonrada istenen matlık veya parlaklıkta son kat boya tatbik edilmelidir.
2- WAX KANAMASI (SIZMASI):
3- VİNİL PANELLERİNDE EĞRİLMELER:
4- TANEN LEKELERİ:
5- SURFEKTAN AĞARTMASI:
6- HIZLI PARLAKLIK KAYBI:
7- GALVANİZE İYİ YAPIŞMAMA:
8- ZAYIF ALKALİ DİRENCİ:
9- SOYULMA VEYA KAVLAMA: Macunlanmamış bağlantı parçalarından, eskimiş macunlardan, çatı ve duvarlardan nemin veya suyun boya altına sızması. Eğer özellikle duvarlar yağlı boya ile boyalı ise dış duvarlardan içerilere su sızması. Uygun olmayan şekilde hazırlanan yüzeyler. Düşük kaliteli boya kullanmak. Islak bir zemine kurumadan yağlı boya sürülmesi. Boyanın erken kabarcıklanma yapması BAK: KABARCIKLANMA
10- BÜZÜŞME:
11- PAS LEKELERİ: Galvanize edilmemiş demir çivilerde oluşan paslanmanın kanayarak boya yüzeyine kusması. Galvanize edilmemiş demir çivilerin iyice derine çakılmadan üzerlerinin doldurulması. Ayrıca zımparalamadan sonra veya aşırı nemli ortamda yeteri kadar kalınca galvaniz kaplı çivilerde de paslanma olabilir.
Dış inşaat yüzeylerine çivi çakıldığında galvaniz olmayan çiviler yeterince derine çakılmalı ve üzerleri su bazlı akrilik veya silikonize akrilik kaliteli bir macun ile doldurulmalıdır. Her çivinin üstüne ayrıca primer sürülmeli ve sonra da kaliteli bir son kat boya ile boyanmalıdır. Bu bahsedilen işler eski boyalar temizlenip yeniden boyanmadan önce de yukarıda anlatıldığı şekilde yapılmalıdır. Tek fark önce pas lekelerinin yıkanması ve daha sonra da çivi başlarının zımpara yapılarak pastan arındırılmasıdır.
12- TİMSAH DERİSİ OLUŞMASI: Esnek bir astar üzerine latex astar gibi, oldukça sert bir film tatbiki. Örneğin alkid bazlı bir enamel gibi.Alt kat kurumadan son kat tatbiki. Yağ bazlı boyalar ısı artıp eksildikçe esner ve büzüşür.Neticede zamanla esnekliğini kaybeder. Eski boyalar ya kazıyarak veya kumlayarak tamamen temizlenmelidir. Daha sonra su veya yağ bazlı kaliteli bir astar sürülmeli ve daha sonra da su bazlı kaliteli bir son kat boya tatbik edilmelidir.
13- RENK DALGALANMASI:
14- DONMA: Beyaz, tuzlu gibi görünümlü bir yüzey oluşması Donma her hangi bir renkte olabilir ama beyaz ve açık renkli boyalarda nispeten daha az oluşur. Bu arıza çiçeklenme arızası ile karıştırılmamalıdır.
Donma olayı öyle kolay tamir edilebilen bir şey değildir. Eğer yeni sürülen boya duvarın derinliklerine sızmış ve oralara kadar donmuşsa ciddi bir problem var demektir. Bu durumun dahada aşırı bir formasyonu boyanın çabuk donarak duvara iyi yapışmaması halidir.Yapılacak şey duvar yüzeyleri tel fırça ile fırçalayarak uzaklaştırmak ve ahşap yüzeyleri de zımparalayarak temizlemektir. Yüzeyler tozlarından da arındırlmalı ve daha sonra da astar olarak alkit bazlı bir primer vurulmalıdır. En son olarak da iyi kalite bir dış cephe boyası tatbik edilmelidir.
15- SOLMA-ZAYIF RENK DAYANIMI: Dış cephe boyası yerine iç cephe boyası vurulması. Çabuk tebeşirlenen düşük kalite boya kullanılması. Bazı parlak kırmızı, saı ve bazende mavi tonlarda U.V ışık dayanımı düşük boyalar kullanılması.Renklendirmeye uygun olmayan bir şekilde üretilmiş beyaz bir boyanın sonradan renklendirilmesi.Bazı açık veya orta koyuluktaki renkli boyalarda aşırı renklendirilme pastası kullanmak. ÇÖZÜMLER: Eğer solma tebeşirlenme yüzünden oluyor ise tedbir tebeşirlenmede anlatılanları uygulamak ile olur.Boya yapımında dış cephede renk dayanımı yüksek pigmentler kullanılmalı veya markası belli iyi kalite bir dış cephe boyası ile boyama yapılmalıdır.
16- ÇİÇEK TOZLANMASI-BENEKLENME: Aşırı nem çeken yerler tamir edilmeli, çatı akıntıları, oluk çatlakları v.s tamir edilmelidir. Duvarlarda çatlak veya yarıklar var ise bunlar yüksek kaliteli akrilik veya silikon bazlı bir tamir macunu ile doldurularak tamir edilmelidir. Eğer nem içten geliyor ise mutfak, banyo gibi nem yapıcı yerler iyi bir şekilde havalandırılmalıdır.Boyamadan evvel tuzlar iyice fırçalayarak temizlenmeli ve sonra da iyice yıkanmalıdır. Sonra kaliteli solvent bazlı veya su bazlı bir primer tatbik edilmeli ve iyice kuruması beklenilmelidir. Daha sonra da iyi kalitede bir dış cephe boyası veya inşaat boyası yahut da elastik bir duvar boyası ile boyanmalıdır.
17- KİR TOPLANMASI: Özellikle düşük kaliteli saten(ipek mat) veya yarı mat latex boyalarda oluşur. Araba egsozları, çevresel hava kirlilikleri, havada uçuşan tozlar bina duvarlarında ve yatay tahta çerçevelerde birikirler. Astar veya boya işlemine başlamadan evvel yüzeyler kazınarak veya fırçalanarak iyice temizlenilmelidir. Daha sonra deterjanlı su ile yıkanmalı ve daha sonra da temiz su ile yıkanmalıdır. Tabi bu kir tutma kir toplamama ve yıkanılabilirlik direnci yüksek çok iyi kalite bir dış cephe boyası kullanılarak elimine edilebilir. Yüksek kaliteli boyalar kir tutma açısından mat boyalara göre daha dirençlidir. Mat boyalarda porozite daha fazla olduğundan kir kapmaları daha kolaydır.
18- ÇATLAMA-PARÇALANMA: Düşük kalitede yapışması ve esnekliği düşük boya kullanılması. Boyanın aşırı miktarda tiner ile inceltilmesi. Zemin kalitesinin düşüklüğü.Astar vurulmamış ham bir ağaca boya tatbik edilmesi gibi. Boyanın çok soğukta tatbiki veya latex boyanın çok rüzgarlı havada tatbik edildiğinde çok çabuk kuruması.
19- TEBEŞİRLENME: Boya üzerinde ince beyaz bir tozun oluşması Boyanın eskimesi ile zamanla bir miktar tozuma olması normaldir.Anca aşırı tozuma filmde fazlaca bir erozyon olduğunu gösterir.
Toz önce bir fırça ile ovalayarak uzaklaştırılır. Daha sonra da duvar su ile yıkanmalıdır. İşlem doğru yapılmış ise duvar kuruduktan sonra elimizi duvara sürdüğümüzde toz bulaşmamalıdır.Eğer hala toz bulaşıyorsa kaliteli yağ bazlı veya akrilik latex bir primer tatbik edilmelidir.Daha sonra kaliteli bir dış cephe boyası ile boyanmalıdır. Eğer elinize çok az bir toz bulaşıyor ise astar kat gerekmez.
20- TEBEŞİRİMSİ AKINTILAR: Fazla dolgulu düşük kaliteli boya kullanmak. Dış cepheye iç cephe boyası tatbik etmek. Metal yüzeylerin fazla erezyona uğrayarak dişli bir hal alması gibi. Mümkün olduğu kadar tebeşir artıkları temizlenmelidir. Bunun için duvar deterjanlı bir çözelti ile sert fırçayla fırçalanarak temizlenmeli, sonra temiz su ile yıkanmalıdır. Eğer durum aşırı ise belkide asitli su ile yukanmalıdır. Eğer kurumuş alanlar birbirinden farklı renklerde duruyor ise kalitelibir dış cephe latex boyası ile boyanmalıdır.Yine erozyona uğramış alüminyum yüzeyler söz konusu ise latex ile boyamadan evvel güçlü bir yıkama yapılmalıdır.
21- KABARCIKLANMA: Kabarma veya kabarcıklanma: yapışmanın iyi olmadığı bölgelerde kabarcıklar oluşur ve zaman içinde de boya kopmaya başlar. Güneşte ısınmış sıcak duvarların boyanması.Nemli veya ıslak bir duvara yağ bazlı veya alkit bazlı bir boya tatbiki.Nem çekmiş duvarların boyanmasında.Özellikle duvar yüzeyi boyama için düzgün bir şekilde hazırlanmamış ise latex boya vurulduktan kısa bir süre sonra yani tam kurumadan yağmur yağarsa veya hava aşırı nemlenir ise ki bu durumda sanki boyanın üzerine çiğ düşmüş gibi olur ki bu dakabarcıklanmaya sebep olabilir. Eğer kabarcıklar zeminin içine kadar işlemişler ise nemi oluşturan olayın kaynağını kurutmak gerekir. Veya bu kabarcıklı yerler reçinesi az bir macun ile doldurarak düzeltilmelidir. Yani nemin çıkması kolaylaştırılmalıdır. Eğer kabarcıklar zeminin içine kadar işlememişler ise boya kazınarak veya kumlanarak temizlenmeli ve kaliteli bir latex dış cephe vurulmalıdır.
22- BOYA UYUŞMAZLIĞI: Üzerine latex son kat vurulmuş eski yağ bazlı veya alkit bazlı boya katlarının yapışkanlık kaybetmeleri yüzünden kavlayarak kalkması |
BOYA UYGULAMA KILAVUZU
Boya, eşyanıza veya malzemenize dekoratif görünüşlü koruyucu bir film sağlar.
İyi bir boyama için önceden yapılması ve bilinmesi gerekli bazı unsurlar vardır.
Bunlar :
• Yüzeyin hazırlanması
• Boya filminin kalınlığı
• Tatbikat metodu
• Uygulama anındaki hava ve çevre şartlarının durumu
A. Yüzeyin hazırlanması
Eğer gresli, yağlı, kararmış, paslı, yıpranmış boyalı yüzeylere veya diğer kirli maddeleri barındıran yüzeylere boya uygulanırsa boya kendinden beklenen koruyuculuk performansını veremez.
Bazı boyaların yüzey safsızlıklarına diğerlerinden daha fazla toleransı olabilir ama yüzey ne kadar itinalı hazırlanırsa performans da o kadar artar.
Yüzey hazırlanması daima belli standartlara uygun olarak yapılmalıdır. Yüzey hazırlanması geçiştirilecek bir konu olmadığından özel bir bölümde biraz daha detaylı olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bu hususla ilgili olarak detaylara YÜZEY HAZIRLAMA bölümünde bakınız.
B. Film Kalınlığı
Herhangi bir yüzeyi koruyabilmek için uygun kalınlıkta bir boya filmi tatbik etmek gerekir. Eğer tavsiye edilen kalınlıktan daha fazla bir boya filmi tatbik edilirse, koruyucu boyanın ömrü uzar.
Tersine tavsiye edilenden daha düşük kalınlıkta bir boya filmi tatbik edilirse, dayanıklılığı ve performansı azalır.
Pratik olarak kuru boya film kalınlığı boyanacak yüzeye ve uygulanacak boyama sistemine göre o yüzey için spesifik olarak belirlenir.
Boyanın örtücülük sarfiyatını belirleyen faktörler zeminin pürüzlülüğü ve porozitesidir. Verilen bir alan için boya sarfiyatı hesaplanırken yüzey pürüzlülüğü muhakkak göz önüne alınmalıdır.
Boyanın örtme gücünün veya yayılma hızının hesabında boyadaki hacimce katı madde miktarı göz önünde bulundurulur. Hacimce katı madde miktarı demek boyada uçucu olmayan maddelerin boyanın hacminin % kaçını oluşturduğu anlamına gelir.
Metrik sistemde, 1 litre boya 100% katı malzemeden oluşsun. Eğer 1 mikron kalınlığında kuru bir boya filmi oluşturulacak ise 1000 m2 lik bir alan kaplanır. Bu yüzden herhangi bir boyanın teorik olarak örtme gücü aşağıdaki gibi hesaplanır. Katı madde hacmi V, film kalınlığı Tm ise teorik örtme gücü m2/l=1000V/100Tm=10V/Tm olur.
Örneğin, hacimce 57% katısı olan bir boya ile 50 mikron kuru film kalınlığında bir boya filmi attığımız zaman 10*57/50=11,4 m2/l olarak teorik boya sarfiyatını hesaplamış oluruz.
Boyanın teorik örtme gücünü pratikteki yayılma hızına dönüştürmek için uygulama anındaki kayıpları eklemek gerekir. Kayıplar uygulama metodunun tipine, uygulama anındaki hava şartlarına, zeminde daha evvel kullanılmış boyanın tipine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Mamafi, kaba bir rehber olarak kullanım metoduna göre yaklaşık olarak kayıplar aşağıdaki gibi kabul edilebilir.
Kayıplar :
Fırça veya rulo ile tatbikatta : % 10
Havasız püskürtmede : % 20
Normal tabanca ile atımda : % 30
C. Uygulama metodu
Koruyucu boyalarda kabul edilen uygulamalar fırça, rulo, geleneksel pistole atımı ve havasız pistole uygulamalarıdır. Şimdi bunların avantaj ve dezavantajlarını sırası ile inceleyelim.
Fırça ile tatbikat
Bu metod genellikle yavaş bir metotdur ama dekoratif boyalarda veya küçük alanlarda tercih edilir. Pistole ile tatbik edilemeyecek komplike ve karmaşık bir çok alanda fırça ile boyama tercih edilir. Kalın filmler, yani yüksek film kalınlığı gerektiğinde kat kalınlıklarını, aynı sayıda boya katı atarak aynı kalınlığı tutturmak pek mümkün değildir, örneğin havasız pistolede olduğu gibi. Belirli bir kalınlığı elde etmek için çok katlı uygulamalar gerekir.
Rulo ile tatbikat
Rulo ile tatbikat fırçadan çok daha hızlı olur. Bu yüzden çoğu dekoratif boyada pek çok yüzey rulo ile boyanır..
Film kalınlığını kontrol edebilme o kadar kolay değildir. Aynı düşünceler fırça ile boyamada da geçerlidir. Özellikle düzensiz, kaba ve pürüzlü yüzeyler söz konusu olduğunda rulo sopasının uzunluğu çok önemlidir.
Pistole metodu
Büyük ve geniş yüzeyleri boyamak için oldukça tercih edilen bir metotdur. Nispeten basit ve pahalı olmayan bir yoldur. Ancak arızasız bir boya filmi elde etmek için de havanın miktarı, basıncı, meme açısı ve büyüklüğü, elin zemine yakınlığı, elin profosyenel hareketleri v.s gibi pek çok önemli unsurun uygun bir şekilde tatbiki gerekir. Eğer bu geleneksel püskürtme sistemi doğru bir şekilde kontrol edilemezse büyük miktarda boya zayiatı ile karşı karşıya kalınabilir.
İyi bir tatbikatçı olmaz ise iyi yayılmama, sarkma, akıntılar ve deliklenme gibi pek çok arızi hal de her an oluşabilir. Bu metodun en büyük dez avantajı, tabanca ile atabilmek için viskoziteyi düşürmek gerektiğinden tiner kullanılarak katı madde miktarının azalması dolayısı ile de kalın filmler elde edilememesidir.
Havasız Püskürtme
Bu metodta püskürtme için gerekli olan hava direk olarak boyaya karışmaz. Hava sadece bir hidrolik basınç uygulama görevi görür. Boya özel bir memeden geçerek atomize (pulvarize) olur.
Gerekli hidrolik basınç yüksek akışlı bir hava pompası vasıtası ile yüksek bir giriş hava basınç oranı sağlanır. Genelde 30:1 oranı sağlayan 20:1 ila 60:1 oranlı hava pompaları kullanılır.
Havasız püskürtmenin geleneksel püskürtmeye olan başlıca avantajı burada basıcın daha düşük olması ve dolayısı ile de daha az boya zayiatı, zehirlilik oranının azalması ve patlama riskinin daha düşük olmasıdır. Atomizasyon için daha az solvent gerektiğinden daha kalın ıslak filmler elde edilebilir.
Genellik 50 mikron (2 mil) ıslak film için meme çapı 0.009” - 0.013” 100-200 mikron (4-8 mil) için 0.013” - 0.019” meme çapı, 200 mikron (8 mil) için 0.019” - 0.031” meme çapı gerekir. 0.040” - 0.060” meme çapı ile ise çok yüksek film kalınlıkları mevzubahis olduğunda yani ağır hizmet mastiklerinde kullanılabilir.
D. Uygulama anındaki şartlar
Boya uygulamaları sadece iyi atmosferik şartlarda ve ılık havalarda yapılmalıdır.
Boya aşağıdaki durumlarda yapılmamalıdır:
• Hava sıcaklığı boyanın kuruyabileceği dereceden veya sertleşme sıcaklığından düşükse
• Yağmur veya kar yağacaksa, sis veya çiseleme varsa
• Boyama anında hava nemi dolaysı ile zeminde ıslanma veya boyadan hemen sonra ilk kuruma periyodunda böyle bir durum varsa
Genel bir kaide zemin sıcaklığının havanın çiğ noktasından en az 3'C yüksek olmasıdır. Böylece zeminde nem yoğuşması olmaz. Aksine yüksek sıcaklıklarda ise, teknikler kaynama deliklenmelerini, kabarcıkları, hava habbeciklerini ve hızlı buharlaşmadan dolayı iyi yayılmamayı önleyecek şekilde uygulanmalıdır.
YÜZEY HAZIRLAMA
Tüm boyalar için geçerli olan, boyanacak yüzeylerin tüm kirlerden, pas izlerinden, yağ veya greslerden,
küf, yosun ve mantarlardan ve diğer yabancı maddelerden tamamen temizlenmeleri gerektiğidir.
Uygunca hazırlanmış bir yüzey, boyanın etkinliğini ve koruyucu filmin ömrünü drekt olarak etkiler.
BETON
Beton zeminler çok değişkenlik gösterirler. Beton zeminin yaşı, bitirmede uygulanan yüzey işlemlerinin derecesi, malayla düzeltme işleri, kullanılan yüzey kür bileşiklerinin miktarı ve cinsleri boyamayı etkilerler. Bu yüzden iyi boyama neticelerine ulaşmak oldukça zordur. Bu yüzden bütün beton zeminlerin asitle aşındırılması veya kuru zımparalama veya boyamadan önce tozların temizlenmesi gibi işlemler muhakkak yapılmalıdır.
Eski Beton
Yüzeyler yağ, kir, gres, ürün artıkları veya eski boya artıkları gibi tüm yabancı maddelerden tamamen temizlenmelidir. Tatbik edilecek metoda yüzey pisliklerinin derecesine göre karar verilir.
Etkin temizleme metodları T.S.P ile el ile temizlemeden yüksek basınçlı su ve emülsifiye temizleyiciler kullanmaya kadar çeşitlidir.
En iyi neticeler tüm beton zeminlerde asitle aşındırma veya kumlama ve sonrada kurutup tozlarından arındırıp boyamakla elde edilir.
Yeni Beton
Yeni bir beton boyanmadan önce en az 28 gün geçmelidir. Beton yüzeyler önce asitle aşındırılmalı sonra zımpara ile temizlenmelidir.
En son kademede temiz su ile yıkama tavsiye edilir. Bu kademede pH acid-alkali balansı emniyetli bir boyama yapabilmek için 6,8 - 8 arası olmalıdır. Eğer yüzey bu aralıkta değilse tekrar bu aralığa gelinceye kadar taze su ile çalkalanmalıdır.
Solvent bazlı boya sürülecekse belirtilen şekilde tinerle inceltilmeli ve fırça veya rulo ile sürülerek maksimum nüfuz etmesi sağlanmalıdır.
Asitle Aşındırma
Asitle aşındırmada beton zemin kür bileşiklerinden, yağ, gres ve diğer safsızlıklardan temizlenmiş olmalıdır. Eğer beton üzerinde bir kür bileşiği veya eski bir boya varsa asit tam bir aşındırma yapamaz. Bu yüzden eski boya veya reçineler tamamen uzaklaştırılmalıdır.
Zemin bir kere temizlenip bütün safsızlıklardan temizlendikden sonra temiz su ile yıkanmalıdır. DİKKAT : Su ile zemin kontrol edilmelidir. Eğer zeminde su damlacıkları oluşuyorsa o bölgede problemler var demektir. Yüzey hazırlanması bitince test daha fazla su ile tekrarlanmalıdır.
Asitle aşındırma sırasında koruyucu elbise, eldiven ve gözlük kullanılmalı ve kapalı saha ise aspiratör kullanılmalıdır. Ayrıca her hangi tehlikeli bir durumda neler yapılacağını ilgili kimyasalların emniyet şartnamelerinden(MSDS) okuyunuz.
Plastik bir kova içinde 1 hacim Muriatic asiti 2 hacim su ile karıştırınız. İnceltme anında daima asiti suya dökünüz. DİKKAT : Kuvvetli asitler su ile karıştırıldıklarında büyük miktarda ısı açığa çıkar. Daha fazla asit ilavesi daha fazla ısı çıkmasına sebep olur.
Eğer asit üzerine su eklerseniz başlangıçta çok fazla asit olduğundan fazla ısı çıkar ve kaynama yaparak asit sıçratır. Ama asidi suya döktüğünüzde fazla mitarda su olduğundan az bir ısı açığa çıkar ve bu miktar bir ısı da suyu kaynatmaya yetmeyeceğinden her hangi bir asit sıçratma işlemi olmaz. Daima asiti suya dökünüz ve asla tersini yapmayınız.
Kaza ile derinize asit sıçrarsa derhal bol su ile yıkayınız. Eğer yanık ciddi ise veya gözünüze sıçradı ise derhal doktora başvurunuz.
Hazırlanan 40 litre asitli su ile 100 m2 beton sert bir fırça ile fırçalanır.
Asitli su, 20 dakika kadar kabarcıkların kaynamasının bitmesine yetecek kadar bekletilir. Asitli suyun betonda kurumasına müsaade etmeyiniz. Eğer unutulurda bu olursa, betonun tekrar asitle ıslatılması ve ondan sonra da ikinci kademenin uygulanması gerekir.
Beton büyük miktarda temiz su ile yıkanarak temizlen- melidir.
Eğer yüzey birkaç saat içinde üniform olarak kurumaz ise asitlerin hepsi uzaklaştırılamamış demektir. Bu durumda zemini zayıf bir amonyak çözeltisi ile yıkayıp daha sonra su ile yıkamak gerekir.
Asitle aşındırma işlemi bittikten sonra kuruma tamamlanınca vakumla tozlar çekilir. Tozlar iyi temizlenmez ise yapışma zayıflayacaktır.
Boyamadan evvel, zemin tamamen kurumuş olmalıdır. Beton zeminin yüzeyi 80 numara zımpara kağıdına benzer. Son olarak yüzeyin pH ı 7-9 arası olmalıdır.
pH testi yapılmadan evvel zemindeki tüm sular uzaklaştırılmış olmalı ancak beton zemin de nemli olmalıdır. Zeminin pH testi pH kağıdını parmakla zemine basarak yapılır.
Beton yüzeylerinde çeşitli amaçlar için bir çok farklı reçine tipi kullanılır. Hepsinin bizi ilgilendiren ortak özelliği asitle aşındırma işleminin etkisini azaltmalarıdır.
A. Beton dökülürken kalıp ayırıcı reçineler kullanılabilir. Kalıbı hafifçe oynatınca betonun ayrılmasını sağlayan bu tür reçineler havayla temas edince okside olacak şekilde tasarlanmışlardır. Dolayısı ile belli bir müddet sonra yok olarak gözden kaybolurlar.
Bizim işimizde de 28 gün beklemek gerektiğinden bu durum asitle aşındırma işinde bir problem yaratmaz.
B. Beton sertleştirme ajanları bazen çok yüksek yoğunluklu beton oluşmasını sağlayabilir. Bu tür reçineler nemi beton içinde muhafaza ederek yüksek dansiteli ve sağlam beton oluşmasını sağlar. Bu yüzden beton yüzey mekanik olarak zımparayla aşındırılarak boyanın yapışması sağlanmalıdır.
C.Beton astarları, zemin boyaları v.s asitlemede engel çıkarır. Bu yüzden bu tür filmler etkin bir asitle aşındırma sağlayabilmek için ya kimyasal ya da mekanik olarak temizlenmelidirler. Bu eski boyaların zemindeki durumuna bakılıp yeni boya ile bağdaşıp bağdaşmıyacağına, temizlenip temizlenmeyeceğine, asitle aşındırma gerekip gerekmediğine karar verilir.
Düşük Kalite Beton Zeminler Düşük kalite beton zeminlerin boyanması oldukça zordur. Çünkü bu tür betonlar zeminden nem çekerler, boyamaya başlamadan nem testi yapılmalıdır.
Test için 1 m2 lik bir plastik parçası köşelerinden zemine seloteyp ile tutturulur.
Bu parça zeminde 24 saat veya daha fazla bırakılır. Bu müddet sonunda eğer plastik parçanın alt kısmı nemlenmişse bu suyun yüzeyde kafi miktarda biriktiğini ve boya tatbik edildiği zaman soyulmalar olacağına işaret eder.
Bu tür zeminler iyi bir drenaj sistemi ile nem berteraf edilmedikçe boyama sonu muhakkak problem çıkaracaklardır.
Prefabrik beton duvarlar(hazır beton duvarlar) Hazır beton dökümünde parçanın zeminden ayrılması için kullanılan kalıp ayırıcılar ham betonun üstüne de tatbik edilerek bir beton kürleşme ajanı gibi de kullanılabilir. Madde pistole ile tatbik edilir, bu bazen bahçe tipi püskürtücü de olabilir.
Bazı ağır sahalarda kalınlıklar çok değişik olabilir. Kalıp ayırıcılar okside olan reçineler ihtiva ederler ve özellikle güneş ışınları mevcudiyetinde çok çabuk bir şekilde tozlaşırlar. Bu olay sonlandığında tozlar süpürülmeli veya hortumla yıkanmalıdır.
Eğer yıkama yapılmamış ise prefabrik betonlar ne su bazlı ne de solvent bazlı boyalarla boyanmamalıdır.
Kalıp ayırıcı imalatçıları ürettikleri bu malların tozlaşmaları için gereken zaman limitlerini verebilirler. Mesela tozlaşma için gerekli zaman 1 ay gibi .
Bazen düşük sıcaklıklarda ve güneş ışınlarının zayıf olduğu yerlerde bu süreler uzayabilir.
Boya tatbikatına başlamadan zemin kontrol edilmelidir, Eğer tozuma varsa problem yok ama sert bir film varsa zeminin incelenmesi gerekir. Şartlar bölgeden bölgeye değişebilir. Kuzey duvarlar ve kapalı alanlar veya korunaklı bölgeler güneşli ve açık havadaki yerlere nazaran daha geç tozuma yaparlar.
DUVARCILIK
Tuğla, Beton, Beton blok, Sıva, Sırsız karo, Plaster Duvardan bütün kir, gevşek harç, birikmiş tortular, tuz birikintileri, yağ, gres ve diğer yabancı malzemeleri temizleyin.
Pas veya diğer lekeler zımpara yaparak uzaklaştırılmalıdır. Lekeler yüzeye nüfuz etmiş olabilirler, bu takdirde kumlama ile uzaklaştırılmaları gerekebilir.
Gevşemiş parçalar tel fırça ile fırçalayarak veya uygun elektrikli fırçalarla uzaklaştırılmalıdırlar.
Yağ ve gres ve hafif tuzlanmalar T.S.P çözeltisi ile(60 gr/l) yıkayarak veya uygun bir emülsifiye temizleyici ile yıkayıp bol su ile akıtılarak giderilir.
Yüzeyin kuruması için beklenilerek latex boya ile boyama yapılır. Duvarın biraz nemli olması tercih edilir ama bu hiçbir zaman ıslaklık derecesinde olmamalıdır. Boyamadan evvel duvardaki tüm çatlaklar, kırıklıklar, delik yerler tamir edilmeli ve uygun duvar macunları ile iyice doldurulup gerekiyorsa zımparaları yapılarak tesviye edilmelidirler.
Tuz birikmeleri
Duvar yüzeyinde beyaz tuz artıklarının oluşması halidir. Bu duvarın su çekmesi veya yüzeyin nemlenmesi ile oluşabilir. Duvardaki suda çözünebilen tuzlar su ile birlikte yüzeye doğru yükselirler ve neticede suyun buharlaşması ile geride beyaz tuz atıkları kalır. Bu yüzey atıkları boyama başlamadan evvel muhakkak temizlenmelidir. Bunun en iyi yolu da duvarın zayıf bir muriatic asit çözeltisi ile yıkanıp sonra da bol su ile akıtılarak durulanmasıdır.
İç bölgeler
Yüzeydeki tüm çizikler, çatlaklar, aşınmış yerler v.s ve oyuk yerlerin içindeki gevşek malzemeler ve kırpıntı parçaları uzaklaştırılıp içleri tamir malzemeleri ile doldurulmalıdır.
Yama yapılmış yerler, komşu bölgelerden belirgin yamalı görünümleri ile ayrılırlar. Tamamen kurumalarının ardından üzerlerine ince bir astar kat çekilir. Bu bize tamir edilmiş yama yerlerindeki hataları daha iyi gösterir. Hafif bir zımpara ile zemin daha düzgünleştirilebilir.
Yama kuruduktan sonra uniform bir parlama olmayıp dalgalı ışımalar varsa bu yamalı bölgelere son kat boyası tatbik etmeden evvel ikinci bir kat astar çekmek gerekir.
Dış bölgeler
Herhangi bir tip duvar yüzeyindeki tüm çatlaklar, delikler ve diğer hatalı yerler uygun dolgu malzemeleri ve ara kat astarları ile tamir edilerek doldurulmalıdır. Boyama başlamadan, tüm problemli yerler tamamen düzgün boyanabilir hale getirilmelidir.
Nem ve Alkalilik Testi
Çoğu bina dış yüzeyleri bir dereceye kadar alkalidirler. Bu yüzden her zaman, boyamaya başlanılmadan evvel duvar yüzeylerinde alkalilik ölçümlerinin yapılması pratik olarak faydalıdır.
Bir nem ölçerde okunan %12 veya daha düşük bir nem oranı yağlı boyalar için uygun değerlerdir. Ancak bu latex boyalar için geçerli olmayıp daha fazla nem gerekir. Yüzey nemli olmalı ama ıslak yerler ve sulu bölgeler de olmamalıdır.
Alkalilik
Alkalilik testi için duvarın test yapacağınız bölgesini ıslatın ve bu nemli bölgeye pH kağıdını bastırın. 7 numara bölgenin nötral yani ne asidik ne de alkali olmadığını gösterir. 7 den büyük rakamlar alkaliliğe işaret eder. Bu test son derece basit olup pH kağıdının makarası üzerindeki renk skalasından kağıdınızın aldığı renk ile karşılaştırarak pH ınızın ne olduğunu kolayca okursunuz.
Çimento ve Asbest
Beton panel, Kenar panelleri, Borulama, Kremitler Nem emmiş asbest paneller asbest lifler vasıtasıyla betonun alkalinitesini tüm yüzeye homojen olarak yayar. Binayı asbest panellerle kaplamak gerektiği zaman, panellerin nem emmesini önlemek için her iki yüzününde boyanması gerekir. Kir, tozlaşmış artıkları ve her hangi bir yabancı maddeyi uzaklaştırın.
Plaster
Bak : Duvar yüzeylerin hazırlanması
Plaster
“Sıcak-Noktalar” Plasterli alanlarda sıcak noktalarla karşılaşılabilir. Bunlar yeşilimsi yamalar veya kür şüphesi bulunan alanlardır. Bu bölgelerde latex boyalar benekli bir şekilde kurur veya zamanla tozlaşma yaparlar. Böyle bölgelerde bozulmuş latex boya zımparalanarak uzaklaştırılmalı ve solvent bazlı bir astar ile yeniden kaplanmalıdır.
ALÇIPAN
Kağıt kaplı ince Paris plasteri veya GYPROC Paris plasteri(Gibs) den imal edilen alçıpanın yüzeyleri atık-dönüşüm kağıtları ile kaplıdır. Bu düşük kaliteli latex astarlarda bazı örtme problemleri yaratır. Alçıpan da boya tatbik edilmeden pek çok kusur görülmeyecektir. Gerçekte bu alçıpanın özelliği ile ilgili olup boyanın veya boya uygulaması ile ilgili değildir.
AHŞAP
Maalesef bazen bina yapımında taze ağaçlar veya fırınlanmamış ağaçlar kullanılabilmektedir. Böyle ahşap malzemeler boyandıklarında ağaç nemini bıraktıkça problemler de bereberinde gelecektir. Suyun bu hareketi neticesinde boya kabarmaya ve soyulup kavlamaya başlar.
Bu durumda tüm yüzeyler temizlenmeli ve ağaç tekrar kurutulmalıdır. Eğer ağacın nemi %12 den fazla ise kuruması için beklenilmelidir.
A.
İç kontrplak, Paneller, Kaplı kontrplak (Crezon) ve İç-Dış Kapı Pencere ve Doğramalar
Tüm gevşek toz, kir ve diğer yabancı malzemeleri uzaklaştırın. Tüm pürüzlü alanları zımparalayın. Bütün reçine artıklarını temizledikten sonra budak yerlerini ve sap mantarının oyduğu çizik yerleri astarlayın.
Dikkat:
Ahşap koruyucu ve şeffaf ahşap renkli verniklerde budak ve çiziklere astar tatbik etmeyiniz. Kendi renginden bir macun ile çizikleri kapatın. Dış ortam yüzeylerinde keten yağlı macunlar kullanmayın. Uygun bir dış cephe macunu kullanın.
B.
Dış yan paneller (Kontraplak hariç)
Tüm gevşek toz, kir ve diğer yabancı malzemeleri uzaklaştırın. Budak yerlerini bir dış cephe budak astarı ile astarlayın. Ancak şeffaf vernik uygulanacak ise budak yerlerini astarlamayınız. Astarlama işi bittikten sonra çivi delikleri v.b lerini bir dış cephe macunu ile doldurunuz. Shellac kullanmayınız. Bütün panellerin ön ve arkaları montajdan önce astarlanmalı veya vernikle boyanmalıdır.
C.
Dış cephe Kontraplak
Çok geniş kullanımına rağmen dış ortamlarda yumuşak kontraplak kullanmak pek iyi değildir. Kaplama malzemesinin kavlaması yüzünden pek çok boya sistemi başarılı olamayacaktır. Kaplama olarak kontraplak kullanılacağı ve boya gerektiren durumlarda geleneksel tarzda toz, kir ve yabancı maddeler tamamen temizlenilmelidir. Astar kat tatbik edildikten sonra delikler, köşe yerler uygun bir dış cephe macunu ile doldurulmalıdır. Dikkat:
Piyasada dış kullanımlar için tasarlanmış paneller, kapılar, dış cephe kaplamaları olarak pek çok ticari marka mevcuttur. Tahıl taneciklerinin görümünü minimuma indirmek için çizgili veya desenli ve astarlanmış olarak satılırlar.
Her durumda boyama için imalatçı firmanın özel boyama talimatları uygulanmalıdır.
D.
Tutkalla Lamine edilmiş Krişler
Kriş ve kolonlar fabrikada laminasyona tabi tutulurlar. İşlemden önce tüm kir, yağ ve gresler solventle temizlenerek uzaklaştırılmalıdır.
Küflerin Temizlenmesi
Eski boyalı yüzeylerde küf oluşumu gözükebilir. Küfleri uzaklaştırmanın en etkin metodu çamaşır suyu kullanmaktır.
Küflenmiş alan, %20 çamaşır suyu(hipoklorit) ve %1 sıvı deterjanlı ılık suyla fırçalanmalıdır. Daha sonra bol temiz su ile yıkayarak kurumaya bırakılmalıdır. Artık boyama için gerekli yüzey hazırlama işlerinin kalan kısmına başlanılabilir.
ÇELİK & DEMİR
Sıcak haddelenmiş yapısal çeliğe şekil verilirken sarma esnasında çeliğin yüzeyinde siyah bir kabuk veya oksit tabakası oluşur. Bu tabaka çeliğe sıkıca yapışırsa paslanmaya karşı bir miktar koruma sağlar. Burada bazı zorluklar ortaya çıkabilir. Fabrikada çeliğe şekil verilirken bu oluşmuş kabuk kısmen parçalanır ve bir kısmı da hava ile oksidasyona uğrayarak bozunur. Bu oluşan kabuğun yapısı hem bileşim bakımından hem de elektriksel özellikler bakımından farklıdır. Aralarındaki bu potansiyel farkından dolayı nemli ortamda çelik ile gevşek kabuk malzeme arasında galvanik bir hareket (pil teşekkülü) oluşur ve korozyon dediğimiz hadise teşekkül eder. Neticede bağlı kabuk hasara uğrar.
Doğru bir astar seçildiğinde kumlama ile temizlenmiş, iyice temizlenmiş bir yüzeye boya iyi bir şekilde yapışır. Yüzey kuru ve yabancı maddelerden tamamen arındırılmış olmalıdır.
Çeliğin iyi korunması boyanın yüzeye ne kadar iyi yapıştığına bağlıdır.
Seçilen astar doğru olduğu zaman çelik zemini iyi bir şekilde ıslatılır ve boya çelik yüzeyindeki ince pürüzlerin içine iyice nüfuz eder.
Hızlı kuruyan astarlar çok temiz yüzey isterler çünki onlar zemini çok iyi ıslatamaz ve iyi nüfuz edemezler. Eğer yüzey hazırlanması sırasında çok iyi bir yüzey sağlanamayacak ise yavaş kuruyan bir astar tercih edilmelidir.
Ön Astarlı( Shopprimer) Çelik
Bir çok yapısal çelik kullanım yerine ön astar atılmış vaziyette teslim edilir. Dolayısı ile çelik imalatçısı boyanın tip ve kalitesinden sorumlu olur.
Yine talimatnamelerinde bu shopprimer'in montaj sırasında kirlendiğinde ve hasar gördüğünde nasıl temizleneceğini ve nasıl tamir edileceğini açıkça belirtmeli ve bundan sorumlu olmalıdırlar.
Dikkat:
Çelik işleyen atölyeler bazen düşük kaliteli astarlar ve iyi temizlenmemiş yüzeylerle çalışabilirler. Yüzey temizliğinin derecesi, astar malzemesinin kalitesi ve tipi, uygulama metodu bilinmedikçe bundan sonra üzerine atılacak son kat boyanın hiçbir garantisi olmaz. Bu yapılmadıkça son kat boyanın performansı hakkında belirli bir şey söylenemez.
Galvaniz( Çinko kaplı demir )
Yeni veya yıpranmış galvaniz yüzeylerin boyanmasında galvanizleme prosesi sırasındaki pek çok sayıda faktör sebebiyle bir takım zorluklar oluşur.
A.
Yeni Yıpranmamış
Yüzeydeki kir, yağ, gres ve diğer yabancı maddelerin tümü temizlenmelidir. Daha sonra metal xylene ile silinip kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra hızlı kuruyan bir %100 akrilik astar ile iki kat boyanır.
B.
Yıpranmış Yüzeydeki kir, yağ, gres ve diğer yabancı maddelerin tümü temizlenmelidir. Daha sonra metal xylene ile silinip kurumaya bırakılır. Galvaniz en az altı ay aşınmışsa her hangi aşındırıcı bir astar kullanmadan direk olarak fenolik modifiye alkit reçineli bir antikorozif tip astar ile boyanır.
C.
Galvaniz bazen imalatçı firmaca özel bir muameleye tabi tutulabilir. Bu da, zaten hafif renkli veya kristal olmayan bir görünüş almasından anlaşılır. Böyle durumlarda yüzey hazırlığı imalatçı firmanın direktiflerine uygun yapılır.
Alüminyum
Anodize alüminyum hariç
Kir, yağ, gres ve diğer yabancı malzemeler gibi tüm yüzey safsızlıklarını su buharı, yüksek basınçlı su jeti veya solventle yıkama gibi pisliklerin çeşidine göre uygun bir metod ile temizlenerek uzaklaştırılmalıdırlar. Bu şekilde metal yüzeyi, boyanın iyi bir şekilde yapışabilmesi için hazırlanmalıdır. Uygun bir yüzey, bir metal temizleyici kullanarak veya vinil wash primer tatbik ederek hazırlanabilir. Yüzey tamamen kuruduğu zaman boya derhal uygulanmalıdır.
Anodize alüminyum Özel bir muamele gerektirir. Alüminyum imalatçılarının yüzey hazırlama direktiflerine uyunuz.
YÜZEY HAZIRLANMASI-GENEL
Kazıma ve tel fırçalarla temizlik en popüler metotlardandır. Elle ve elektrikle çalışan fırçalar mevcuttur. Bu metotlar yüzey paslarını temizlemede ve gevşek çapakları temizleme işlerinde uygundur.
Cıvata, somun, kaynaklı contalar, hasarlı yerler gibi bölgeler temizlenirken özel bir itina gösterilmelidir.
Tüm kaynaklı alanlar fosforik asit çözeltisi ile temizlenmelidir.
YÜZEY HAZIRLAMA TAVSİYELERİ
İç ve dış aksamlarda SP-1 solvent temizlemesi SP-6 müteakiben kumlama yapılarak yüzey hazırlanır. SP-5 bazı boyalar için beyaz metalik görünüm kumlaması Kaynaklı sahalar için SP-1 ve SP-6 uygulamaları geçerlidir.
ÇELİK KONSTRÜKSİYON BOYAMA KONSEYİ (S.S.P.C) STANDARTLARI
Aşağıda S.S.C.P standartlarının uygulanabilir bir listesini izleyebilirsiniz.
NOT :
1- Komple detaylar S.S.P.C., 440 Fifth Ave., Pittsburgh, PA.,U.S.A.
2-S.S.P.C., spesifikasyonları sadece çıplak çelik içindir.
YÜZEY HAZIRLAMA SPESİFİKASYONLARI
Referans No. Başlık SSPC-SP1 Solvent Temizliği SSPC-SP2 Elle Temizleme SSPC-SP3 Elektrikli Aletlerle Temizleme SSPC-SP4 Alevle Temizleme Yeni Çelik SSPC-SP5 Beyaz Metal renginde kumlama SSPC-SP6 Ticari kumlama SSPC-SP7 Fırça ile Temizleme SSPC-SP8 Asitle Temizleme SSPC-SP9 Aşındırma ve Temizleme SSPC-SP10 Beyaza yakın Metal renginde kumlama Bakır
Bakır yüzeylerde korozyon önleme için özel boyalar gerekmez. Çünki başlangıçta oluşan mavimsi yeşil bakır tuzları daha ileri bir oksidasyon için inhibitör etkisi yaparlar. Bu sebeple özel korozyon önleyici primer gerektirmez. Ancak arzu ediliyorsa, oksit filmi 200 numara zımpara kağıdı ile zımparalanıp tüm çıkan tozu uzaklaştırıp veya %50 nitrik asit çözeltisi ile ovarak hemen boyamaya geçilmelidir.
**DİKKAT: TOKSİK MADDELER
Yeterli önlemler alınmalı. Operatörler kauçuk eldivenler giymelidir. Kazara deriye sıçrar ise derhal bol su ile yıkayınız, eğer şiddetli ise veya göze temas etmiş ise acilen bir doktora başvurunuz. Yiyeceklere dokunmadan evvel ellerinizi yıkayınız. Cam
Boyanmadan önce, cam, gres ve wax ihtiva etmeyen temizleyicilerle iyice temizlenmelidir. Camda her hangi bir film kalırsa boyanın cama yapışması zayıflar. Temizleyiciden sonra cam alkolle yıkanmalıdır. Sonra ilk kat olarak %100 akrilik latex hızlı kuruyan bir primer tatbik edilir.
ASFALT, KREOZOT, ZİFT VE BİTÜMLÜ YÜZEYLER (YOL ÇİZGİ HARİÇ)
Zemin kir, yağ, gres v.b den arındırılmış olmalıdır. Yüzey çok düzgün ve parlak ise iyi bir yapışma sağlayabilmek için zımparalanmalıdır. Sonra asfalt tip malzemelerden son kata bir sızıntı olmaması için bir koruyucu kat olarak latex binder uygulanır.
Genel maksatlı alüminyum boyalar bu tür zeminlerde sızmaya karşı dayanıklıdırlar. Bu yüzden eğer alüminyum boya arzu edilirse hem koruyucu kat ve hem de son kat olarak gayet iyi işlev görürler.
Asfalt-Beton-Yol Çizgi Boyası Yüzey kabul edilebilir nispette temiz olmalıdır. Asfalt veya beton zeminin en az 28 günlük olması gereklidir. Bu, beton için kür zamanı, asfalt için de zeminden asfaltik malzemelerin sızıntı yapmaması için gereken asgari gün miktarıdır.
Beyaz veya sarı yol çizgi boyaları direk olarak tatbik edilir.
BİNA İÇİ BOYA UYGULAMASI |
Gerekli malzeme listesi *Macun ve dolgu ıskarpelası |
|
Planlama ve Satın alma |
||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Gerekli malzeme listesi |
|
|
Gerekli boya miktarının hesaplanması |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Gerekli malzeme listesi |
|
|
Seçme ve Satın alma |
|||||||||||||||||||||||||
PARLAKLIK SEÇME REHBERİ |
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Rengi seçin |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Latex : Son zamanların en popüler boyasıdır. Su bazlı olup uygulanması kolay, çabuk kuruyan, kokusuz, su ve sabunla silinebilen bir boyadır. Su ile yıkanabilmesi için 30 günlük bir sertleşme periyodunun geçmesi gerekir. İkinci kat ilk kattan 12 saat sonra uygulanabilir. |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Boya tipini seçin |
|||||||||||||||||||||||||
Hangi çeşit boya seçilmeli |
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Seçme ve Satın alma |
|||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
Püskürtme : Satın alacağınız dükkanın tavsiyelerine uyun veya bir profesyonele danışın |
||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Emniyetli çalışın |
|
|
Boya hazırlama |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Yüzeyi hazırlayın |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Boyama işlemi |
|||||||||||||||||||||||||
1- Uygulama talimatlarını okuyunuz. |
||||||||||||||||||||||||||||
Fırça Kullanım Tekniği |
||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Rulo Tekniği |
|||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU |
||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar |
|
|
Son temizlik işleri |
BİNA DIŞI BOYA UYGULAMASI
Gerekli malzeme listesi Hazırlıklar Delik ve çatlak tamiri için macun ve dolgu ıskarpelası Düzeltme için zımpara ve takoz zımparalar Rulo uzatma çubuğu, saplı duvar zımparası Maskeleme bandı Parça temizlik bezi TSP Temizleyici, küf antiseptiği, plastik kova Süngerler, boya şapkalrı, atılabilir boya elbiseleri, eldiven Hatırlatmalar Renginizden emin değilseniz küçük bir kutu satın alıp duvarınıza sürün ve nasıl durduğuna bakın. |
Planlama ve Satın alma Renk ve Boyaları Seçmek İyi planlanmış bir renk çok hoş duracak ve evinizin cazibesini arttıracaktır. Boyayı hoş yerleri öne çıkararak ve çirkin yerleride gizleyecek şekilde düzenleyebilirsiniz. Biraz zaman ayırarak başkaları nasıl boyamış, bir parça incelerseniz, bu size, kendi evinizi boyamada değişik fikirler yaratmanıza yardımcı olacaktır. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Gerekli malzeme listesi Uygulama *Parça temizlik bezi *Uygun rulo ve boya tepsileri *Rulo uzatma çubuğu, saplı duvar zımparası *50 mm boya fırçası *Tabii kıllı fırçalar yağlı boyalarla, sentetikler ise su ve reçine bazlı boyalarla kullanılır. Rulo ile ulaşamadığınız yerler için en uygun fırça ebadı 50 mm lik olandır. *Kova kancası-merdiven de çalışırken elleriniz serbest olmalıdır. Hatırlatmalar Emniyetli çalışın. Merdiveniniz her yere yetişiyor mu? Yoksa iskele mi gerekiyor? |
Gerekli boya miktarının hesaplanması Duvarın genişliği ile yüksekliğini çarparak her duvar için gerekli alanı ve sonrada toplam alanı hesaplayın. Örnek : Evin dış cephe ile boyanacak ön tarafı 15,24 m*3,65 yani 55,74 m2 eder. 1 lt boya 6,3 m2 örter. Formula : Toplam yüzey alanı/1 LT ile boyanan alan=55,74/6,3 =8,85 Lt yaklaşık 9 lt gerekir. Bu yaklaşık bir orandır. 1 litre boya ile Sıva : 4 m2 Tahta pervazlar : 5 m2 Yeni ağaç : 6,3 m2 Düzgün dış cephe boyası : 8,8 m2 Tek kat olarak boyanır. Eğer benzer bir renk üzerine iyi kalite bir boya tatbik edilecekse tek kat boya yeter. Yok eğer eski renk ile yeni boya rengi arasında çok fazla fark varsa veya boya çok eskimiş ve hasarlı zemin boyanıyorsa 2 kat boya ister. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Gerekli Malzeme Listesi Temizlik *Yağlı boyalı aletleri tiner ile temizleyin. *Çöp torbaları *Gelecekteki rötuşlar için boya kutu numaralarını işaretlemek için kalem ve maskeleme bandı |
Boya veya Renklendiriciyi Seçme ve Satın alma Parlaklığı seçin Parlaklık boyanın kuruduğunda parıldama derecesini gösterir ve mat-çok parlak arası değişir. Dış cephe boyalarında düşük parlaklık ve mat arası boyalar çok popülerdir. Parlak boyalar ise kapılar, döşemeler, çitler ve daha ziyade trafik ve aşınmanın fazlaca olduğu yerlerde kullanılır. Parlak boyalar sağlam ve dayanıklı olup ışığı fazlaca yansıtan biraz frapan görünüşlü boyalardır. |
|||||||||||||||||||||||||||||
PARLAKLIK SEÇME REHBERİ | ||||||||||||||||||||||||||||||
Parlaklık boyanın kuruduğunda parıldama derecesini gösterir ve mat - çok parlak arası değişir. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar *Astarlar son kat boyanın yüzeye daha iyi yapışmasını sağlar ve zeminden gelebilecek sızıntılara karşı direncin artmasını sağlar. Sadece boyasız zeminlere ve yamalı yerlere atılır. *Dış cephe boyalarında düşük parlaklı ve mat arası boyalar çok popülerdir. Parlak boyalar ise kapılar, döşemeler, çitler ve daha ziyade trafiğik ve aşınmanın fazlaca olduğu yerlerde kullanılır. Parlak boyalar sağlam ve dayanıklı olup ışığı fazlaca yansıtan biraz frapan görünüşlü boyalardır. |
Boya Tipini Seçme Boyalar belli yüzey ve amaçlara göre tasarlanmışlardır. Burada seçeneklerinizin performans özelliklerinin kısaca bir özeti verilmiştir. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Yüzlerce renk alternatifi sunuyoruz. Renk kartelalarımızdan ve daha fazlasını da yelpaze katalog renklerimizden zevkinize uyan renkleri seçerek dekoratif bütünlüğü harmanlayın. |
Seçme ve Satın alma İyi kalitede aletler satın alın. Bu sizin işinizi hızlandırır ve iyi kaliteli bir iş çıkarmanızı sağlar. Zaten bütün alacağınız 1-2 kaliteli fırça, iyi bir boyama tepsisi ve 1 veya 2 adet rulodan ibarettir. Fırçalar : 50-63 mm lik kaliteli bir kestirme fırçası alın. Tabii kıllı fırçalarla yağlı boya, sentetik fırçalarla da hem yağlı boya hem de su bazlılar ile boyama yapılır. Kaliteli fırçalar daha fazla boya tutar, daha az sıçratır, daha az damlatma yapar, daha az fırça izi bırakır. Ayrıca düzgün boyama yaparak sizi daha az yorar. Rulolar : Çeşitli ebatlarda olup kumaş, boy ve kalite farklılıkları vardır. İyi kalitedeki rulolar boyaya tüy vermez, sıçratma yapmaz, çizikler oluşturmaz. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Boya alırken şunları düşünün : *Alabileceğiniz en iyi kalite boyayı satın alın. *İyi kaliteli ürünler kolay uygulanır, renkler solmaz, daha fazla alanı boyar, daha uzun ömürlüdürler. *İhtiyacınız kadarını satın alın, fazlasını saklamak veya atmak problemlidir. |
Ahşap Renklendiriciler
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar 125 cm lik uzatmalı rulo kullanın. Böylece tavan ve duvarları boyarken ikide bir merdivenleri inip çıkmak mecburiyetinde kalmazsınız. Pencere camlarında özel ışık geçiren maskeleme bantları, çerçevelerde yine maskeleme bantları kullanılabilir. Alelade bantlar kullanılırsa iş bitiminde sökerken sık sık kopmalar ve geride yapışkan kalıntıları bırakmaları gibi problemler çıkar. Bu bantlar biraz pahalı gibi görünsede kolaylık, zaman, temizlik gibi faktörler göz önüne alınınca aradaki farkların pek önemli olmadığı anlaşılacaktır. Bu özel bantların rengi çoğunlukla mavidir. |
Seçme ve Satın alma Püskürtme uygulaması İPistoleler kiralanabilir veya satın alınabilir. Bu metot kullanılmadan evvel profesyonel tavsiye almakta fayda vardır. Özel Aletler Alışılmadık açılardaki yerleri ve bazı konturlu bölümleri boyamak zor olabilir. Bu durumda işi kolaylaştıran parmak rulolar, parmaksız eldivenler, konturlu zemin kapatıcı şekiller, boya yastıkları, uzun saplı rulolar ve ulaşılması güç yerler için uzun fırçalar vardır. Yüzey Hazırlığı ve Uygulama Boyayı Hazırlama 1- Malzeme ve aletleri toplayın 2- Pencere ve kapı donanımlarını örtün veya maskeleme bantları ile kaplayın. Adi maskeleme bantları dışarıda 24 saatten fazla bırakılırsa tekrar sökme işi son derece zor olur. Az yapışan maskeleme bantları kullanın. 3- Çiçeklerinizi ve yürüyüş yollarını örtünüz. 4- Emniyetli çalışın. Uzun kollu gömlek giyin, boyacı şapkası kullanın, gerektiğinde emniyet gözlüğü, toz maskesi ve eldiven kullanınız. Merdiven kullandığınız zaman basamakların sağlamlığını kontrol ediniz. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Hava sıcaklığı 10'C nin üzerinde olduğu zaman iyi neticeler alınır. Direk güneş ışığı alan yerlere ve ısınmış yüzeylere boya sürmeyiniz. Yağmur bekleniyorsa en az 2 saat evvel boyamayı durdurun. Boyayı aşırı yaymayınız. Eğer 1 litre boyayı 10 m2 den geniş bir alana sürerseniz boya filmi çok ince olur ve iyi bir örtme yapmaz ve ayrıca yıkanabilirliği de iyi olmaz. |
Boya Uygulaması Başlamadan Önce Önce emniyet. Risksiz bir çalışma ortamı sağlamak için birkaç dakikanızı ayırın. Ürün etiketlerindeki uygulama ve emniyet talimatlarını okuyun. Boya Profesyonel bir boya işinde boya akınıtı yapmadan damlama ve sıçrama olmadan güzel bir şekilde yayılmalıdır. Üç temel nokta vardır. Boya ilk olarak uygulanır, sonra yayılır, sonra da düzgünleştirilir. 1- Kullanmadan önce ve arada sırada da uygulama anında boyayı iyice karıştırın. Dibe çökmüş katı kısımlarını bir sopa ile kazıyarak tekrar tekrar iyice karıştırınız. Harici boyalarda en iyisi fırça işidir. Çünki fırça ile zemine daha iyi yapışma sağlanır. Rulo veya boya keçeleri de kullanılabilir. 2- Aşağıdaki sıraya uygun olarak boyayın. a-Saçaklar b-Duvarlar c-Kapılar d- Pencereler Genel kaide yukarıdan aşağı doğru çalışılır. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Uzatma sopası kullanmak boyama hızını arttırır. Bir mola vermek ister misiniz? Dalgalı boyamalar olmuş olabilir, bakın ve düzeltin. Boya fırçasının 1/3 ünü boyanın içine sokun, fazla boyanın düşmesi için fırçayı kutunun kenarına hafifçe vurun, fırçayı kutunun yanına sürterek sıyırma işlemi yapmayın. |
Fırça Kullanım Tekniği Fırça kovasının yarısına kadar (karıştırılmış) boyanızı dökün. Fırçayı 1/3 ü ne kadar boyaya daldırıp karşı kenara tıklatarak fazla boyayı kovaya damlatınız. Bu işi fırçayı kovanın kenarına sıyırarak yapmayın. Köşe kısımları fırçanın yan kenarlarını duvara basılı tutarak çekerek kestirin. Düzgün bir hat boyunca fırçayı çektirin. Çatı Muhafaza Saçakları 50 mm lik fırçalarla köşeden başlayarak saçak genişliği boyunca 1-1,5 m lik kısımlar halinde boyanır. Bu arada boya bir taraftan da kuruyacağından boyada dalgalı görünüm oluşmaması için 2. bölümün boyasını,1. bölgenin hemen bittiği yerden değilde biraz içerden, önceki boyaya bindirerek başlanmalıdır. Rulo Tekniği Boya tepsisinde ileri geri yaparak ruloya boyayı emdirin ve sonra aşağı yukarı çevirerek fazla boyayı geri akıtın. Duvarda rulo ile yaklaşık 1 m boyunda büyük bir W harfi uluşacak şekilde boyayı sürün. Daha sonra da aşağı yukarı hareketlerle boyayı düzgün bir şekilde yayın. En son olarak da rulonuzu son defa sadece tek yönde aşağı doğru çekerek o bölgeyi bitirin. Duvarlar Her seferinde sadece bir duvar boyayınız. Önce köşe yerleri ve bölgenizin sınırlarını 50-75 mm lik parmak rulo ile kestirme şeklinde boyayın. Boyamalar birbirine paralel ve ileri geri şeklinde yapılmalıdır. Fırça ile çalışacaksanız 7,5 cm lik fırçalar ile 150 cmx150 cm lik alanları 2,5 m² gibi, boyayarak ilerleyiniz. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Yemek molası veya gece saatlerinde fırça veya rulo plastik bir filmle sarılıp bırakılırsa tekrar tekrar yıkamaya gerek kalmaz. Fırçalarınızı bir fırça tarağı ile kıl yönünde tarayarak boya kalıntılarını temizleyiniz. Fırçaları orijinal kutusunda yağlı ambalaj kağıdına veya naylon örtülere sarılı olarak muhafaza ediniz. Pencerelere sıçramış boyaları bir jilet bıçağı ile kazıyınız. Yağlı boya kullanıyorsanız işiniz bitince kalan boya üzerine kabuk oluşmasın diye ince bir tabaka oluşturacak kadar tiner ilave ediniz ve bir daha kutuyu oynatmayınız. |
Boya Uygulaması Çerçeveler- 50-63 mm açılı fırça kullanın Kapılar- Önce kenarlarını 50-75 mm lik fırçalarla boyayın. Kalan kısımları rulo ile yukarıdan aşağı doğru boyayabilirsiniz. Panel kapılarda ise önce kenar ve pervazlar, sonra da düz kısımlar boyanır. Kapı sadece yukardan aşağıya doğru boyanırsa düzgün bir boyama sağlanır. Pencereler- Önce dış alt çerçeveler, sonra iç yan ve üstleri, sonra alt çerçeve ve sürgüleri 50-63 mm lik açılı fırçalarla boyayın. Bunlar kuruyunca pencere kanatlarını boyayın. Kuruma anında arada sırada pencereleri ileri geri açıp kapatıp oynatın. Son temizlik işleri 1-Aletlerin temizliği Uygun bir şekilde temizlenerek saklanmış aletler yıllarca kullanılabilir. Latex: Fırça ve rulolarınızı bir tabla içinde ılık su ve sabunla temizleyiniz. Alkid: Fırça ve rulolarınızı Uygun bir tinerle temizleyiniz. Sonra da ılık sabunlu suyla yıkayınız. |
|||||||||||||||||||||||||||||
ADIM ADIM BOYAMA KILAVUZU | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hatırlatmalar Çok az bir boya artmışsa onu çöpe atmak yerine malzemenin üzerine ince bir kat atarak bitiriniz veya hurda karton, gazete gibi parçalara emdirin, sıvı halde boya atmayın. |
Rulo Tekniği Son temizlik işleri 2- Boya ve temizleyicileri emniyetli şekilde saklamak Boya kutu kapakları sıkıca kapalı olmalı. Serin ve kuru bir yerde saklayın. Kapalı kilitli bir yerde saklamak en iyisidir. Isı ve yanıcı kaynaklardan uzak tutunuz. Artık boyaları daha küçük boya kaplarına aktararak saklamak daha az kuruyacak demektir. Çocuklardan uzak tutunuz. Boyanın atılması Eğer gereğinden fazla boya alırsanız daha sonra onlardan kurtulmak da bir problem olabilir. Bir arkadaşınıza verebilirsiniz. Yahut da atık toplayan çevre şirketlerine vermelisiniz. 3- Daha sonra lazım olunca kullanmak üzere boyanın ismini ve numarasını kaydedin. Her odanın boyasının etiketini ayrı ayrı kaydedin. |